Cumhuriyetin Kazanıldığı Topraklar: Afyonkarahisar’ı Görmeden Ölme – 2
Cumhuriyet’in kurulduğu topraklarda Türkiye İnternet Gazetecileri Federasyonu
üyesi Turizm Haberci , Kocaeli Haberci, Akar Haber ve Eko Yaşam gazeteleri olarak
4 gün boyunca yaşadık ve gördüm ki
misafiri olduğumuz Afyonkarahisar Belediye Başkanı Burcu Köksal
henüz hizmet bayrağını devraldığı 6 ay olmasına
ve merkezi iktidardan destek görmemesine,
merkezi iktidarın destek olunur gibi görünüp ipe un sermesine karşın
üreten, kaynak yaratan, önce insan, önce doğa ve toplumcu gerçekçi sanat,
önce Ulusal ve yöresel değerler diyerek vatandaşına dokunan,
yandaş için değil, Afyonkarahisar için, yediden yetmişe Afyonkarahisarlı için
inanç ve aşkla çalışarak yediden yetmişe Afyonkarahisarlı vatandaşların
gönlünde taht kurmuş, sevgisi ve saygısını kazanmış.
Nitekim 45 etkinliğin gerçekleştirildiği 3 günlük Uluslararası GastroAfyon
Turizm ve Lezzetler Festivali’nin yüzbinlerce vatandaş tarafından kucaklanması
Başkan Köksal’a duyulan sevginin ve güvenin fotoğrafı idi.
Evet 4 gün boyunca yaşadığım ve gördüğüm gösterdi ki;
Başkan Köksal Afyonkarahisar için bir şansa ve
Afyonkarahisarlı vatandaş bunun bilincinde…
Gördüm ki GastroAfyon ile tarih yazan Başkan Köksal
daha çok tarih yazacak Afyonkarahisar’da…
***
27–29 tarihleri arasında gerçekleştirilen 6. Uluslararası Gastro Afyon
Turizm ve Lezzetleri Festivali’nde Ünlü şef Somer Sivrioğlu
ve Başkan Burcu Köksal arasında gerçekleşen söyleşinin ortamı
adeta açık hava mitingi olurken,
Festivalin ikinci gününün akşamında sahne alan Ümit Besen ve
Pamela ikilisinin konserinde Başkan Burcu Köksal
on binlerce Afyonkarahisarlı vatandaş ile birlikte alanda olması
bir başka güzel fotoğraf idi benim için.
Benim için bir önemli fotoğraf daha
Afyonkarahisar Belediyesince festival alanına kurulmuş olan
180 stantlar arasında yer alan 8 ilçe Kadın Kooperatifleri ve
Kütahya FRİGG Kadınları ÜRETİM VE İŞLETME KOOPERATİFİ standı idi.
Kütahya’da kültürel mirası koruma, yaşama ve geliştirme hedefi ile kurulmuş olan
Kütahya Girişimci ve Sanatçı Kadınlar Derneği üyesi cumhuriyet kadınlarının
Hazırladığı proje Birleşmiş Milletler Kadın Girişimleri Birimi tarafından
kabul görmesi üzerine yaklaşık bir buçuk yıl önce temeli atılmış
Frigg Kadınları Üretim ve İşletme Kooperatifi,
T.C Devleti kurumları ve yerel yönetimlerden alamayan
ancak olanca zorluklara karşın yılmadan, inanç ve aşkla üreten,
kuruldukları ilk aylar içinde Hatay’da acılı-yaralı
depremzede on binlere moral sunan bir güzellik yuvası.
Yüzü cumhuriyetin ilk yılları, kalbinin bir yanı gökyüzü diğer yanı okyanus,
gülüşü gökkuşağı ve düşleri bir mülteci çocuğun düşleri gibi
bir başkan Seçil Söyleyici Kenter
ve yönetimdeki yol arkadaşları Şule Erdem,
Nalan temel Kıran, Ayşe Kaçar ve Hülya Ertekin.
Evet, düşleri sınırsız cumhuriyet kadınlarının istekleri
sadece yerel yönetimlerden Lojistik destek.
Frigg Kadınları Üretim ve İşletme Kooperatifi yönetici kadrosunu görünce
düşündüm ki Afyonkarahisar’daki kadın kooperatifleri
bir cumhuriyet kadını başkana Burcu Köksal’a sahip oldukları için çok şanslılar.
Frigg Kadınları Üretim ve İşletme Kooperatifi için dileğim,
Kütahya Belediye Başkanlığı da üretim ve güzellik yuvasına sahip çıkar.
Evet saygıdeğer okurlarımız,
27 Eylül Cuma günü Afyonkarahisarlı vatandaşların da coşkulu katıldığı
“Kortej Yürüyüşü” ve peşinden Tarihi Uzun Çarşı alanındaki düzenlemede
114 metre 71 santim Afyon Lokumu ile kırılan Guinness Rekoru ile başlayan
ve 3 gün boyunca yarışmalar, paneller, söyleşiler, çocuk etkinlikleri,
sokak müzisyenlerinin konserleri, halk konserleri, yöresel lezzet atölyeleri,
Belediyenin Kültür Sanat Akademisinin “Gastronomik Türküler” konseri ile
yüzbinlerce vatandaş ile kucaklaşan festival i yaşadık.
Ve gördüm ki Cumhuriyet kadını Başkan Burcu Köksal 75 yıl sonra
Afyonkarahisar için bir şans.
Anlamlı ve güzel bir festival değerlendirmelerimi
sizlerle Afyonkarahisar’ın kısa bir tarihi ve efsane Karahisar Kalesi ile ilgili
akademik bilgilerle sonlandırmamı anlayışla karşılayacağını düşünerek noktalıyorum.
***
Şehir merkezinde ve il sınırları içinde M.Ö. II. yüzyıldan günümüze kadar
insanların geçim kaynağı olarak yetiştirilen, haşhaş bitkisinden elde edilen
özsu anlamında ki OPIUM kelimesinin Afion olarak söylenmesinden dolayı
Afyon denilmiş. İlin adı Osmanlı arşivlerinde de ise
“Karahisar-ı Sahip” olarak geçmekte.
Cumhuriyet’in ilk yıllarından itibaren ise “Afyonkarahisar” olarak anılmış…
Atatürk Nutuk’ta da 34 ayrı yerde Afyonkarahisar adını kullanmıştır.
Bilindiği kadarıyla ilk olarak Hitit egemenliğinde olan Afyonkarahisar toprakları,
sonra sırası ile Frigya ve Lidya egemenliğine geçmiş.
Daha sonra MÖ 6. yüzyılda Pers egemenliğine giren Afyonkarahisar’ı
Büyük İskender fethediyor.
Son olarak da Rum Kayseri tarafından inşa ettirilen kaleyi
Selçuklu hükümdarı Sultan Alaeddin fethetmiş.
Sarp kayalar üzerindeki kalesi sağlam ve güvenilir olan kale önce Hapanuva;
Roma ve Bizans dönemlerinde Akroenos adıyla,
Selçuklu Hanedanı’ndan itibaren ise Karahisar adı ile anılmış.
Selçuklu Sultanı I. Alaeddin Keykubat’ın hazineleri bu kalede saklandığından,
kale “Hisar-ı Devlet” olarak da adlandırılmış.
Daha sonra, Sultan Orhan, Germiyan Oğullarının elinden almış.
Osmanlı topraklarına katılmış olan Afyonkarahisar
Sultan Yıldırım Beyazıt’ın 1402’de Timur’a yenilmesinden sonra
yeniden Germiyanoğullarına verilmiş.
Afyonkarahisar en son olarak çok kısa süren birinci işgalden sonra,
13 Temmuz 1921’de ikinci kez işgal edildi
ve tam bir yıl, bir ay, 25 gün Yunan işgali altında kaldı.
Afyonkarahisar, Dumlupınar meydan savaşı ve onun son parçası olan
30 Ağustos zaferi, Türk tarihinin en önemli dönüm noktasıdır.
Şehre hâkim konumu ve görkemli duruşu ile gidenleri kendine hayran bırakan
ve sönmüş volkanik bir kaya üzerine yapılmış olan Afyon Kalesi,
Arzava ülkesine sefer düzenleyen Hitit İmparatoru II.Murşil tarafından
MÖ.1350 yılında, askerlerinin kışı geçirmeleri amacıyla
trakit bir kaya kütlesi üzerinde yapıldığı kalenin zirvesinde
MÖ.1200-700 tarihleri arasında Anadolu’da yaşamış olan
Frigler Dönemi’ne ait kültür izlerine rastlanmakta olup,
Ana Tanrıça Kybele’ye adanmış birçok tapınma yeri ile
4 adet büyük sarnıç (su çukuru) bulunmaktadır.
Kalenin o zamanki ismi Hapanuva (Yüksek Tepe Şehri) idi.
Yerden yüksekliği 226 metre olan kaleye
580 merdiven ile 35 dakikada çıkılıyor.
Afyonkarahisar, Türkiye’nin önde gelen gastronomi şehirlerinden biridir
ve zengin tarihi, doğal güzellikleri ile birlikte
lezzetli yemekleri ile de ünlüdür.
Bu şehirde denemeniz gereken lezzetlerin başında ise
Şüphesiz ki sucuk, kaymak ve lokum gelir.
Afyon denince akla ilk olarak kaymak ve lokum gelir ama
Afyonkarahisar’ın bir başka anlamlı
ve özel simgesi Anıtpark’taki Büyük Utku(zafer) Anıtı’dır.
6 Kasım 1937 günü Afyonkarahisar ziyareti esnasında
anıtı inceleyen Mustafa Kemal Atatürk, anıt hakkında
“Büyük utkuyu en iyi anlatan anıt” demiştir.
***
Evliya Çelebi’ye göre, bu şehirde öyle bir ruhaniyet vardır ki,
gelenlerin kalp gözü açılır. İnsan bağ ve bahçelerinde bütün gam
ve kederlerinden sıyrılır, âdeta yeniden doğmuş gibi olur.
Sonuçta siz, siz olun Cumhuriyetin kazanıldığı toprak Afyonkarahisar’ı
Görmeden ölmeyim
***
Kozmosun tavanı kadar saygılar.
