Cumhuriyetin kurulduğu yıllarda
ülke nüfusunun %80”i köylerde yaşamaktaydı.
Bu insanların ancak
yaklaşık %5”i okur-yazar durumdaydı.
Köyde yaşayan bu büyük çoğunluk
yüzyıllardır ezilmiş ve geri bırakılmıştı.
Köyde halk bütünüyle
kaderci bir anlayışa sahipti.
İmparatorluk döneminde
yönetime katılma hakları olmadığı için
siyasal bilinçlenme de olmamıştı.
Cumhuriyet rejiminin gerçek bir
halk egemenliğine dayalı olabilmesi için
insanların bir siyasal bilince
kavuşturulması gerekiyordu.
Bütün bu nedenlerden dolayı,
köylünün aklın ve bilimin doğrultusunda,
çağın gereklerine göre eğitilmesi gerekiyordu.
Köye eğitim hizmeti götürülmesi konusunda
ilk önemli adım Milli Eğitim Bakanı
Mustafa Necati tarafından
“Köy Muallim Mekteplerinin” açılmasıyla atıldı.
1936 yılı itibariyle ülkemizde bulunan
40.000 köyden 35.000”inde okul ve öğretmen yoktu.
Köylerin okul ve öğretmen ihtiyacının karşılanması
için “Köy Muallim Mektepleri” deneyiminden de
yararlanılarak köy öğretmeni ve
eğitmenleri yetiştirilmek amacıyla
Milli Eğitim Bakanı Hasan Ali Yücel tarafından
İsmail Hakkı Tonguç‘un
çabalarıyla Köy Enstitüleri kuruldu.
1936 yılında deneme amaçlı başlayan
Köy Enstitüleri 17 Nisan 1940 yılında yasalaşarak
Türk Eğitim sistemindeki yerini aldı.
Ve Hasan Âli Yücel‘in 1946’da
Milli Eğitim Bakanlığından
ayrılmasına değin devam eden
dünyada örneği olmayan güzel yapı
Hasan Âli Yücel‘den sonra
Milli Eğitim Bakanı Olan
Reşat Şemsettin Sirer zamanında
YANİ CHP İKTİDARINDA
Köy Ensitüleri
tekrar Köy Öğretmen Okullarına dönüştürüldü.
Ve Demokrat Parti döneminde
27 Ocak 1954’te kapatıldı
Evet,
Ağaların, omurgasız yerli burjuvazinin
VE AMERİKA’NIN SESİ,
sağcı-din tüccarı DEMOKRAT PARTİ’nin
Köy Enstitülerine DÜŞMAN OLMASI doğaldı.
Ve kapatarak da üzerine düşeni yapmıştı….
ANCAK KÖY ENSİTÜLERİ‘nin
kapatılması ile ilgili CHP de
ÖZELEŞTİRİ YAPMALI.
Fakir Baykurt, Ümit Kaftancıoğlu,
Talip Apaydın, Mahmut Makal,
Mehmet Başaran, Pakize Türkoğlu,
Hatun Birsen Başaran, Ali Dündar,
Mehmet Uslu ve Dursun Akçam gibi
önde gelen yazarlar ve düşünürler ile
kapatıldığı 1954 yılına kadar 1.308 kadın
ve 15.943 erkek
toplam 17.251 köy öğretmeni
8 bin 675 eğitmen, bin 599 sağlık memuru,
213 yüksek enstitülünün yetiştiği
KÖY ENSİTÜLERİ 17 Nisan 1940 tarihinde
3803 Sayılı Köy Enstitüleri yasası
TBMM’den geçerek üretimini sürdüren
Köy Öğretmen Okullarının adı
Köy Enstitüleri olarak
temel atılmasının üzerinden
81 YIL geçen KÖY ENSİTÜLERİ
Hasan Âli Yücel‘in 1946’da
Milli Eğitim Bakanlığından
ayrılmasına değin devam etmiştir.
KÖY ENSİTÜLERİNİN GELİŞİMİNE
ENGEL OLMAKLA KALMAYIP
KAPATILMASINDA
BÜYÜK ORANDA PAYI OLAN
1942 yılında Refik Saydam’ın ani ölümü üzerine
Cumhurbaşkanı İsmet İnönü tarafından
9 Temmuz 1942 günü
BAŞBAKANLIĞA atanan
ve Avusturya asıllı,
Alman ırkçısı Faşist Hitler’in
dünyayı kan-gözyaşı ve ateşe sürüklediği
ikinci dünya savaşı süresince
Almanya’yı destekleyen
Almanya ile dış ticareti Alman para birimi
“Reichsmark” ile yapacak kadar omurgasız
ve Türk banknotlarını Almanya’da bastırtan
ve Sovyetler Birliği topraklarında
askerî harekât yapmakta olan
Alman ordusunu cephede takip etmek için
komutanlar yollayan
ancak faşist Almanların
Stalingrad’da aldığı yenilgiyle
savaşın ibresi
Müttefik Devletlerin lehine dönünce de
12 Haziran 1943 tarihinde
Türkiye’nin 2.Dünya Savaşı’nda
ABD’nin yanında olacağına karar veren
faşizm hayranı
Başbakan Şükrü SARAÇOĞLU
Ve SARAÇOĞLU sonrası
Ağustos 1946 tarihinde
İsmet İNÖNÜ tarafından çok partili dönemin
ilk hükûmetini kurmakla görevlendirilip
Başbakan yapılan Recep PEKER
Ve İsmet İNÖNÜ’ye
Genelkurmay Başkanlığından ayrılmadan önce,
“Bu komünist yuvalarını
ne zaman kapatacaksın?” diyen
Köy Ensitüleri düşmanı Fevzi Çakmak
başta olmak üzere
1940 – 1950 yılları arasında İktidar olan
CHP adına sorumlu olanların da
payı büyüktür.
